روتین مراقبت پوستی؛ برای شبانه روز انواع پوست برنامه بچینید!

پوست سالم و درخشان تنها به ساختار DNA آن مربوط نمی‌شود و مراقبت‌های روزانه‌ای که برای آن در نظر گرفته می‌شوند، شرط اصلی هستند. روتین مراقبت از پوست درواقع روندی است که به‌صورت روزانه و طبق یک روال منظم برای حفظ سلامت پوست تکرار می‌شود. بدیهی است یک روال ثابت و واحد برای همه پوست‌ها وجود ندارد و هر پوست باتوجه‌به جنس و مشکلاتی که دارد، روتین مخصوص به‌خودش را داراست. همچنین روتین مراقبت از پوست در طول روز متفاوت خواهد بود و برای هر وعده باید محصولات بهداشتی خاصی را استفادمهه کرد. یک روتین مراقبت پوستی معمولاً شامل برنامه‌ریزی برای انجام فعالیت‌های مراقبتی و حتی مصرف محصولات بهداشتی می‌شود. برای مثال اگر پوست شما آکنه دارد، باید از محصولات حاوی اسید‌سالسیلیک، بنزوئل پراکسید و روغن درخت چای استفاده کنید. در این مقاله قرار است به دنبال چراییِ روتین مراقبت از پوست و ارائه یک راهنمای کامل و جامع برای آن باشیم.

روتین مراقبت پوست دقیقاً چیست؟

روتین مراقبت پوستی که در زبان لاتین با عنوان Skincare Routine شناخته می‌شود، شامل مراحلی است که شما باید برای مراقبت از پوست خود به‌صورت منظم انجام دهید. همان‌طور که از واژه Routine مشخص است، تمامی برنامه مراقبتی مورد نظر باید مداوم، پشت سر هم و برنامه‌ریزی‌شده باشد.

ازآنجایی‌که افراد مختلف، پوست‌ها و مشکلات پوستی مختلفی دارند، منطقی است روتین مراقبت پوستی انواع مختلفی داشته باشد. البته یک روتین مراقبتی پوست لزوماً روزانه نیست و بعضی از افراد این برنامه را به‌صورت هفتگی و ماهانه هم دنبال می‌کنند.

برای افراد مینیمالیست، یک روتین مراقبت از پوست معمولاً روزانه است و شامل 2 وعده صبح و عصر می‌شود. پوست معمولاً چربی‌ها و مواد زائد را در طول شب به‌صورت خودکار پاک می‌کند و نیازی به تکرار روتین در این بخش از شبانه‌روز نیست.

علاوه بر این بهتر است روتین مراقبتی پوست در شب ادامه نداشته باشد تا منافذ پوستی مسدود نشوند و یا ترک‌های مختلف در سطح آن به چشم نیایند.

طبیعی است برنامه روتین مراقبت پوستی در 2 وعده صبح و عصر دارای تفاوت‌های بسیار باشد. برای مثال، پاک کردن مواد آرایشی احتمالاً بخشی از روتین عصر است و در وعده صبح دنبال نمی‌شود.

این در حالی است که استفاده از یک کرم مرطوب‌کننده در هر 2 وعده صبح و عصر وجود دارد و فقط محتویات آن متفاوت است. برای مثال، کرم مرطوب‌کننده‌ای که در صبح استفاده می‌شود باید دارای SPF باشد تا باعث درخشش پوست در طول روز شود.

کامل‌ترین راهنمای مراحل روتین پوستی

درست است روتین‌های مراقبتی پوست بسته به افراد، متفاوت و متنوع هستند، اما اصول کلی در همه آنها رعایت می‌شود. با تمامی این اوصاف، یک روتین اصولی باید شامل مراقبت‌های ساده‌ای باشد که می‌توان آنها را به‌صورت روزانه اجرا کرد. اصولی که از آن حرف می‌زنیم، شامل 3 مرحله اساسی زیر است:

• عملیات پاک‌سازی پوست
• استفاده از مرطوب‌کننده
• محافظت از پوست در برابر نور خورشید

عملیات پاک‌سازی پوست

پوست شما تمامی آلودگی‌های محیطی، کثیفی‌ها و چربی را در طول روز جذب می‌کند. مواردی که ذکر کردیم معمولاً شامل آرایشی که در صبح یا عصر انجام می‌دهید هم می‌شوند. توجه نکردن به عملیات پاک‌سازی پوست باعث می‌شود منافذ پوستی مسدود شوند و تجمع باکتری‌ها، سلول‌های مرده و روغن‌ها در نهایت به ایجاد جوش‌های سرسیاه و سرسفید منجر خواهد شد.

همچنین پوست دائماً در حال تولید سبوم است و اگر این روند بیش‌ازاندازه طبیعی خود باشد، باعث ایجاد عدم تعادل در تنظیم چربی‌های سطح پوست خواهد شد.

برای از بین بردن سبوم، کثیفی‌های سطح پوست و پاک‌سازی لوازم آرایش لازم است از یک پاک‌کننده ملایم یا سرم شست‌وشوی صورت استفاده کنید. البته حین پاک‌سازی مطمئن شوید که پوست را خیلی محکم ماساژ نمی‌دهید و لایه‌برداری خیلی ملایم انجام خواهد شد. انجام این تکنیک اصولی را در روتین روزانه خود و در وعده صبح قرار دهید تا روز سبک و شادابی را برای پوست خود به ارمغان بیاورید.

استفاده از مرطوب‌کننده

برای استفاده از مرطوب‌کننده در روتین روزانه باید 2 محصول متفاوت (یکی برای صبح و دیگری برای شب) در نظر بگیرید. برای اینکه بتوانید تولید سبوم را در ابتدای روز کنترل کنید، لازم است از یک مرطوب‌کننده با فرمول سبک و بدون روغن بهره‌مند شوید. همچنین مطمئن شوید مرطوب‌کننده ویژه عصر دارای اسید‌هیالورونیک است و پوست را تا آخر شب شاداب نگه می‌دارد.

اسید‌هیالورونیک به‌صورت طبیعی توسط بدن تولید می‌شود، اما حجم آن با افزایش سن کاهش می‌یابد و اثرات آن از بین می‌رود. این ماده به پوست شما کمک می‌کند تا آب را در سلول‌های خود حفظ کند و دائماً حجیم و درخشان به‌نظر برسد.

بیشتر بخوانید: مراقبت از پوست در بهار؛ 

محافظت از پوست در برابر نور خورشید

عوامل محیطی، ژنتیک و سیگار از جمله عوامل مؤثر بر پیری پوست هستند، اما اشعه مضر نور خورشید مهم‌ترین عامل خارجی است که باعث سرطان پوست و ایجاد چین‌وچروک می‌شود.

بخش فرابنفش (UV) نور خورشید به ساختار فیبری الاستین و کلاژن پوست آسیب می‌رساند و منجر به پیری زودرس می‌شود. اگرچه بسیاری از مرطوب‌کننده‌ها حاوی کرم ضدآفتاب هستند، اما عقل حکم می‌کند که باید به‌صورت جداگانه از یک کرم ضدآفتاب تخصصی استفاده کرد.

اگر قصد دارید که در طول روز بیرون بروید، بهتر است یک مرطوب‌کننده را با ضدآفتاب ترکیب کنید و لایه‌های بیرونی پوست خود را از تابش نور UV در امان نگه دارید.

قرار دادن یک ضدآفتاب تخصصی در روتین مراقبت از پوست این امکان را فراهم می‌کند که بدون خراب کردن آرایش، از نفوذ اشعه فرابنفش به پوستتان جلوگیری کنید.

تفاوت‌های روتین مراقبتی پوست روزانه و شبانه

تهدیدهای پوستی بسیاری (از جمله تابش نور خورشید و گردوغبار) در طول روز متوجه شما هستند و به‌همین دلیل باید برنامه روتین این بخش از روز را از شب تفکیک کرد.

محصولاتی که در روتین صبح استفاده می‌شوند معمولاً حاوی SPF بالای 30 برخوردار هستند تا سلامت پوست را در برابر آسیب‌های نوری و محیطی حفظ کنند. بااین‌حال چون در طول عصر و شب، عامل خطرناکی برای پوست وجود ندارد، می‌توان آبرسان‌ها و کرم‌های دیگر را برای ارتقای کیفیت پوست مصرف کرد.

اگر طبق دستور پزشک از رتینوئیدها برای درمان آکنه، پیری زودرس و سایر بیماری‌های پوستی استفاده می‌کنید، بهتر است آنها را در روتین شبانه قرار دهید. اگرچه رتینوئیدها بسیار مؤثر هستند، اما می‌توانند در طول روز باعث بروز حساسیت پوست در برابر خورشید شوند و پوست شما را مستعد آفتاب‌سوختگی شدید کنند.

مراقبت‌های متفاوت بر اساس انواع پوست

جنس پوست انسان شامل طیف گسترده‌ای همچون پوست معمولی، چرب، خشک، حساس یا ترکیبی از همه اینهاست. مشورت با یک متخصص پوست و زیبایی می‌تواند به شما در شناختن نوع پوست کمک کند تا روتین مراقبتی پوست دقیق‌تری داشته باشید. با این اوصاف اگر می‌خواهید خودتان ایده روتین روزانه خود را خلق کنید، ترفندهایی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

• برای آماده‌سازی هر نوع پوست، ابتدا صورت خود را بشویید، خشک کنید و یک‌ساعت آن را به حال خود رها کنید. در طول این مدت، از مصرف هرگونه محصول بهداشتی، مراقبتی یا آرایشی خودداری کنید.
• پس از یک‌ساعت، اگر بعضی از نواحی صورتتان مثل دور بینی یا روی گونه چرب و براق به نظر برسند، یعنی شما پوست چرب دارید.
• اگر نواحی پوست صورتتان خشک یا پوسته‌پوسته شد، احتمالاً پوست شما خشک و حساس است.
• اگر ترکیبی از هر 2 مورد بالا را روی پوست صورتتان مشاهده کردید، یعنی پوست شما مختلط است. پوست مختلط معمولاً با خشکی پوست گونه‌ها و چربی روی پیشانی تشخیص داده می‌شود.

اکثر افرادی که دارای پوست حساس هستند، در هنگام استفاده از لوازم آرایشی و محصولات بهداشتی، احساس سوزش یا خارش دارند. نوع پوست شما تا حد قابل توجهی روی روتین مراقبت از پوست تأثیر می‌گذارد. گرچه اصول اولیه روتین برای همه پوست‌ها یکسان است، اما ممکن است به‌خاطر حفظ سلامت پوست، بعضی از این اصول را به نفع خود تغییر دهید.

روتین مراقبتی برای پوست‌های چرب

پوست‌های چرب نیاز بسیار شدیدی به رطوبت و آب کافی دارند. پس از پاک‌سازی پوست در روتین روزانه می‌توانید از لوسیون (به‌جای کرم مرطوب‌کننده) استفاده کنید. کرم یا سایر مرطوب‌کننده‌ها که حاوی روغن‌های سنگین هستند، به‌عنوان عامل مخرب پوست‌های چرب شناخته می‌شوند و نباید آنها را در روتین روزانه خود جا بدهید.

روتین مراقبت از پوست خشک

بیشتر از پوست چرب، این پوست خشک است که نیاز به هیدراتاسیون یا آبرسانی کامل دارد. برای حفظ سلامت پوست در روتین روزانه، اول مطمئن شوید پاک‌کننده شما ملایم است و حاوی روغن‌های مضر نیست.

اگر پوستتان خیلی خشک و حساس است، باید آن را هم در نوبت صبح و هم شب مرطوب نگه دارید. بهتر است یک مرطوب‌کننده قوی و سنگین برای احیای سلول‌ها و آبرسانی به پوست خود انتخاب کنید.

روتین مراقبت از پوست‌های مختلط

ازآنجایی‌که پوست مختلط دارای ویژگی‌هایی از هر 2 پوست خشک و چرب است، باید اساس روتین روزانه و شبانه را به‌کلی تغییر داد. اگر پوست شما بیش‌ازاندازه حساس است، استفاده از محصولات بهداشتی و مراقبتی که دارای رایحه، مواد شیمیایی، رنگ، افزودنی و غیره هستند را کنار بگذارید.

برای مراقبت از پوست مختلط باید سعی کنید در طول شبانه‌روز توسط هیچ عاملی تحریک نشود و رطوبت مورد نیازش در ساعات منظم تأمین شود. برای تکمیل روتین مراقبت از پوست‌های مختلط به دنبال محصولاتی باشید که روی آنها برچسب «مناسب برای پوست‌های حساس (Senseitive Skin)» درج شده است.

چرا مراقبت از پوست مهم است؟

وضعیت پوست نشان‌دهنده سلامت بدنی یک انسان است. به‌عنوان مثال، کبد مسئول دفع سموم بدن است و زمانی که قادر به انجام این کار نباشد، بدن راه دیگری را برای دفع سموم در پیش می‌گیرد.

اینجاست که پوست وارد عمل می‌شود و اگر عملکرد کبد مختل شود، سموم بدن از طریق پوست دفع خواهند شد. این اتفاق نهایتاً به بروز درماتیت سبورئیک، اگزما، لکه‌های کبدی، بثورات چرکی، پیری زودرس و چین‌وچروک خواهد شد.

علاوه بر اینکه پوست سالم می‌تواند عملکرد بدن را سامان دهد، وضعیت بیمارگونه آن می‌تواند روی بروز بیماری‌های دیگر تأثیر بگذارد. برای مثال، لکه‌های پوستی که بر اثر عدم مراقبت صحیح به‌وجود می‌آیند، ممکن است باعث بیماری خودایمنی لوپوس (Lupus) شوند؛ بنابراین، مراقبت از سلامت پوست به‌واسطه روش‌های مؤثر مثل روتین روزانه می‌تواند هم به سلامت ظاهری و هم اعضای داخلی بدن کمک کند.

تأثیرات روتین مراقبت از پوست در درازمدت

یک روتین هوشمندانه و مفید باعث ایجاد یک سپر دفاعی مستحکم در برابر تهدیدهای محیطی و داخل بدن می‌شود. بعضی از تأثیرات روتین مراقبتی پوست شامل موارد زیر هستند:

• کاهش لکه‌های سیاه و گودی زیر چشم
• محافظت از رنگ‌دانه‌های پوست در برابر آسیب‌های نور آفتاب
• کمک به تولید کلاژن بیشتر جهت جوان‌سازی پوست
• افزایش خاصیت ارتجاعی پوست
• احیای سلول‌های کوتیکول و کمک به یکنواخت شدن بافت پوست
• جلوگیری از بروز باکتری‌های مضر و آلرژن‌های مقاوم

معرفی چند محصول

محصولات بهداشتی و مراقبتی که در یک روتین گنجانده می‌شوند، باید طبق توصیه و تجویز پزشک متخصص شناسایی شوند. افرادی که دارای بیماری‌های پوستی حاد هستند، احتمالاً به داروهای تخصصی و قوی هم نیاز دارند و لازم است روتین خود را طبق نسخه درمانی خود ایجاد کنند. در ادامه به چند محصول ثابت که در همه روتین‌ها وجود دارند، اشاره خواهیم کرد:

• تونر (Toner): تونرها به حذف آلودگی و چربی اضافه در سطح پوست کمک می‌کنند. گاهی ممکن است تونرها دارای ترکیباتی همچون اسید‌گلیکولیک باشند که باعث لایه‌برداری مؤثر و ملایم خواهد شد.
• کرم دور چشم: اکثر کرم‌های دور چشم باعث مرطوب شدن پوست می‌شوند و برای کاهش خطوط ریز و سیاهی دور چشم مفید هستند.
• سرم: سرم‌ها حاوی آنتی‌اکسیدان و ویتامین‌های مختلف همچون ویتامین C، E، A و B3 هستند که به جوان‌سازی کمک ویژه‌ای خواهند کرد.
• محصولات مناسب برای درمان آکنه: برای درمان آکنه بهتر است از محصولات بدون نیاز به نسخه پزشک مثل بنزوئیل پراکسید، رتینوئید یا ترتینوئین استفاده کنید.
• رتینوئیدهای موضعی: رتینوئیدهای موضعی که توسط پزشک تجویز می‌شوند، باعث بهبود گردش سلولی پوست و رفع چین‌وچروک خواهند شد.

بیشتر بخوانید: مراقبت از پوست نوجوانان؛ 

پوست‌های معمولی همواره بهترین کاندید برای استفاده از روتین‌های مراقبت پوستی رایج هستند. از طرفی، پوست‌های خشک، چرب، حساس و مختلط به‌دلیل وضعیت شکننده‌ای که دارند باید تحت روتین‌های خاص قرار بگیرند. مهم‌ترین نکته در مورد روتین مراقبت از پوست، شناسایی یک برنامه منظم و پیروی از آن است.

روتین مراقبت پوستی در هر شکلی که باشد دارای 3 اصل «پاک‌سازی، مرطوب کردن و جلوگیری از آسیب اشعه UV» است که بسته به نوع پوست و بیماری‌های احتمالی با محصولات مناسب تعریف می‌شود.

منبع ++